Bằng Sa

Hàn The

Tên khoa học:  Borax

Người ta thường gọi là Hàn The, dùng Bằng Sa mà theo cách chế bằng hóa học cho thật sạch thì gọi là Bằng Tố

Khí mát, vị nhạt, không độc, chọn được trong miếng trắng như phèn chua trong suốt là rất tốt, chủ trị tiêu được đờm nhiệt, khỏi được chứng đau cổ họng, và các bệnh ở miệng lưỡi sưng cứng như gỗ, dùng miếng gừng tươi chấm vào bột Bằng Sa sát đi sát lại mấy lần là tiêu ngay.

Người bị hóc xương vướng ở cổ dùng miếng Bằng Sa ngậm ít lâu nuốt dần dần nước nó xuống một chốc cũng tiêu ngay.

Người bị chảy máu mũi, chảy mãi không thôi, dùng một chút Bằng Sa hòa với nước lã uống vào là khỏi.

Chứng đau mắt, kéo màng, dùng Bằng Sa cùng với một chút Băng Phiến mài với nước trong rỏ vào mắt là tan màng mộng.

Người muốn uống rượu không say trước khi đi dự tiệc hòa chừng 2 đồng cân Bằng Sa với nước lọc hay nước lã trong, mà uống trước khi uống rượu thì không say nữa.

Trải qua nhiều thời đại đã từng kinh nghiệm và những lời phê bình về Bằng Sa như sau:

Ông Lý Thời Trân viết trong sách Bản Thảo Cương Mục nói rằng:

Bằng Sa tính nó thông được đờm nhiệt ở thượng tiêu. Nó hay sinh được tân dịch, chữa được hơi hôi ở miệng, đánh tan được những màng mộng bởi chứng đau mắt mà ra, Nó lại chữa được những chứng ở cách yết ói nghẹn hay là chứng phiền vị, chứng tích khối, nó làm cho tiêu tan được những nơi kết ứ đọng trệ hay là những chỗ thịt da sưng đau và chữa được chứng chết nghẹn, chứng hóc xương vướng ở cổ họng, chứng ác sang. Nói tóm lại nó là 1 vị thuốc chữa được tất cả mọi thứ bệnh ở miệng lưỡi, môi, răng.

Xét trong bản kinh nói rằng:

Bằng Sa vị này chất nó hơi cay, khí hơi ấm ấm mà không độc. Nhưng xét đến chổ ứng dụng của nó thì thấy nó có tính cách hơi mặn, khí nó cũng chỉ hơi ấm thôi, sắc trắng mà thể chất cũng nhẹ. Nó có đặc tính là hay giải được mọi chứng đờm nhiệt ở trong bộ phận của phổi là ở thượng tiêu, ở hung cách.

Bởi vì tính nó cay nên nó hay tản tán. Nó có tính đắng thành ra hay tiết thông, vì nó tính mặn cho nên nó hay làm cho mềm nhũn, vì thế nên nó mới làm chủ được mọi thứ thuốc tiêu đờm chữa được ho, chữa được chứng hầu ty, lại phá được chứng trưng hà kết khối

Trường hợp phải kiêng dùng Bằng Sa

Phàm những người nào xét ra không phải là người có sức khỏe, hay là người không phải những bệnh thật cùng (những chứng thuộc về bệnh có thừa), thì không nên dùng nó bởi vì tính nó hay sơ tán có thể làm hại cho người đương ốm gầy còn kém sức.

Dung lượng: Khi dùng thì nên dùng từ 8 phân đến 1 đồng rưỡi.

Vài phương trị liệu đơn giản hiệu quả.

– Phương chữa người bị chứng hầu ty hay là chứng cam ăn răng như sâu răng hay răng đau.

Dùng: Bằng Sa làm ra bột thổi vào chổ đau hoặc đem xát vào đó.

– Phương chữa người bị chứng thịt lòi ra ở các móng chân, móng tay bởi vì bị đứt gây ra.

Dùng: Nam Bằng Sa thứ này sắc nó hơi vàng vàng, dùng 1 đồng cân cùng với 1 chút Phiến Não đều nghiền ra bột lấy đầu sợi bấc chấm thuốc rồi se sẽ điểm dần vào đó là khỏi..

Trích Dược Tính Chỉ Nam – Hải Thượng Lãn Ông.